"Ambtenaar, kom maar gauw vrijwilligerswerk doen!"
Den Haag is de meest gesegregeerde stad van ons land, met een diepe scheiding tussen zand en veen. Op de duinen kon je droog en stevig bouwen, daar stonden de grote huizen rond het grafelijk hof. Het dorp bij Spui en Trekvliet lag op lagergelegen veengrond. Kelders stonden daar ’s winters onder water, vocht en schimmels ondermijnden de gezondheid en levensduur. En dat is nog steeds zo. Nog altijd maakt het veel uit waar je wieg heeft gestaan. Niet vreemd dus dat de naam Moerwijk van ‘moeras’ komt. Als je ‘op het veen’ geboren wordt, heb je volgens de statistieken vele malen meer kans op armoede, stress, schooluitval, overgewicht, reuma, astma en corona dan de mensen op het zand. Wat dat betreft zijn de statistieken beter dan de maatregelen die dit zouden moeten aanpakken. Niet vreemd dus dat stadgenoten op het veen hun vertrouwen in de politiek en in de overheid wel een beetje kwijt zijn geraakt.
Het Coalitieakkoord Den Haag 2022-2026 kreeg als titel mee: Voor een stad die tegen een stootje kan. De groeiende kansenongelijkheid wordt daarin zeker wel benoemd, maar het blijft vervolgens wel zoeken naar aanpakken, die de verschillen zouden moeten overbruggen in een stad die zo sterk is gesegregeerd.
Bij Stek werken ongeveer 950 mensen mee als vrijwilliger. Veel mensen op het zand komen door vrijwilligerswerk werkelijk en duurzaam in contact met mensen die aan de veen-kant leven. Als maatje bij Budgetmaatjeso70 zijn ze onder de indruk van de uitdagingen waar hun deelnemer zich steeds weer voor gesteld ziet en ze zien ook van de enorme veerkracht van mensen. Ze verbazen zich over de drempels die onze samenleving opwerpt, botsen op de barrières in de bureaucratische systemen. Ze werken mee als vrijwilliger in de Kinderwinkel of bij een van onze uitgiftepunten van de Voedselbank, nemen wekelijks een dagdeel de tijd om mensen verder te helpen in een van de inloopspreekuren die we draaien, zijn coach bij Kies! of JONG, bezoeken ouderen die zich eenzaam voelen, schenken koffie bij de inloop en ga zo maar door. Natuurlijk: dankzij al die vrijwilligers kunnen we onze projecten uitvoeren. Maar die inzet is zelf minstens zo belangrijk, want daardoor worden talloze bruggen en bruggetjes gebouwd over de kloof die onze stad doorklieft.
Je wordt rijker en wijzer door vrijwilligerswerk. Duurzaam contact met mensen die je anders nooit tegenkomt, verandert je. Je komt in aanraking met problemen die abstract voor je waren, maar voor die ander een dagelijkse uitdaging vormen. Wat de een zich niet kan veroorloven, is voor de ander vanzelfsprekend. Als vrijwilliger ontmoet je mensen uit andere culturen, stadsdelen, uit andere sociale bubbels en met andere gewoonten, interesses en opleidingsniveaus, andere godsdiensten en overtuigingen.
Nu heb ik een tip voor dit college: geef elke ambtenaar in het stadhuis de gelegenheid om een dagdeel per week in werktijd vrijwilligerswerk te doen! En wat zou het goed zijn als ook rijksambtenaren deze gelegenheid zouden krijgen. Persoonlijk en duurzaam contact via vrijwilligerswerk is niet alleen een van de sterkst denkbare bruggen over de sociale kloof in onze stad. Vrijwilligerswerk biedt aan de overheid bovendien de ultieme gelegenheid om belangrijke ervaringskennis in huis te halen en ik ben ervan overtuigd dat daardoor het vertrouwen van mensen in overheden en van overheden in mensen alleen maar kan groeien. Voetje voor voetje ─ want vertrouwen komt te voet ─ maar wel voet bij stuk.
Als mensen zich met elkaar verbinden, groeit het menselijk weefsel van onze stad. Er is geen sterkere verbinding denkbaar dan deze, omdat deze verbinding zich opbouwt en versterkt uit motivatie, trouw, geduld, uithoudingsvermogen en wederkerigheid. Het is zo belangrijk voor de veerkracht van een stad, dat dit sociale weefsel wordt gevoed en versterkt!
Voor Stek is de samenwerking met vrijwilligers een way of life. We kunnen niet anders meer. Half januari kregen we voor de vierde keer het keurmerk Vrijwillige Inzet Goed Geregeld uitgereikt. Daar zijn we ook trots op, omdat we zo blij en trots zijn met al onze vrijwilligers. Als mensen zichzelf zo geven, wil je als organisatie graag dat ze zich niet alleen welkom, maar ook nuttig en gewaardeerd voelen en bovendien gehoord als ze iets zeggen dat je niet graag wilt horen. Wat zou het mooi zijn als ook onze Gemeente Den Haag zo’n keurmerk zou halen: vrijwillige inzet goed geregeld!"
