Succesvolle eerste pilot School van Barmhartigheid
De eerste pilot van de School van Barmhartigheid van StekJong in samenwerking met Christelijk Gymnasium Sorghvliet is een feit, en het was een succes! Vijfdeklassers hebben tijdens de lessen Godsdienst even hun bubbel verlaten door twee verrassende ontmoetingen met ongedocumenteerden van het Wereldhuis.
De School van Barmhartigheid heeft tot doel leerlingen oog te laten hebben voor anderen en nieuwsgierigheid aan te wakkeren, omdat we geloven dat dit het begin van barmhartigheid is. Als je ziet wie er in jouw stad leven en die verhalen hoort, kun je in beweging komen voor de ander.
De School van Barmhartigheid op het Sorghvliet bestond uit een lessenserie van drie lessen. In de eerste les kregen de leerlingen informatie over wat de rechten en plichten zijn van ongedocumenteerden in Nederland en filosofeerden we over de term barmhartigheid. Filosoferen, omdat dat ruimte biedt aan ieders gedachten, meer nog dan het versterken van de eigen mening. Zou iedereen in Nederland moeten mogen zijn? Of niet? En waarom wel of niet? Wat is Nederland eigenlijk precies? En wat gebeurt er als iedereen wordt toegelaten? De nieuwsgierigheid, maar ook de kritische houding van leerlingen groeide: ‘als deze mensen niet mogen werken, hoe komen ze dan aan geld?’, ‘waar woont iemand die officieel niet mag huren?’, ‘wat vinden ze van het systeem van de IND?’, ‘wat draagt een ongedocumenteerde bij aan de samenleving?’. Dit vormde een mooie opstap naar de tweede les.
In de tweede les kwamen namelijk vijf ongedocumenteerden die betrokken zijn bij Den Haag Wereldhuis naar de les. De vragen uit les één vormden - na het schudden van elkaars handen - het begin van gesprekken in kleine groepjes. De vragen bleken slechts een opstap, tijdens de evaluatie noemden zowel leerlingen als ongedocumenteerden de gesprekken open, eerlijk en intiem.
Als je iemand recht in het gezicht kijkt, is het soms lastig écht te vragen wat je wilt weten. ‘Wat durfde je de vorige keer niet te vragen of te zeggen?’ was dan ook de vraag waarmee we les drie begonnen. Leerlingen vroegen of de ongedocumenteerden hun documenten hadden verbrand (nee), of het leven als ongedocumenteerde in Nederland beter was dan in het land van herkomst (ja) en of ze bang zijn voor de politie (één ongedocumenteerde vertelde dat ze altijd op haar hoede is, de ander voelt die angst totaal niet). Sommige leerlingen twijfelden aan de geloofwaardigheid van de verhalen. Doordat dit zo openlijk ter sprake kwam, konden de ongedocumenteerden hierop reageren. Niet om de leerlingen ervan te overtuigen dat het verhaal waar is, maar om te vertellen wat zo’n twijfel met hen doet.
Hoewel de impact van een dergelijk project onmogelijk te meten is, kunnen we wel zeggen dat dit voor iedereen een leerzame lessenserie was. Voor de leerlingen, omdat zij authentieke verhalen hebben gehoord die ze raken en mensen hebben ontmoet die hen meenamen in de ingewikkelde keuzes die ze moeten maken. Voor de ongedocumenteerden van het Wereldhuis was het ook een stapje uit hun bubbel: ze ontmoetten leerlingen die kritisch zijn, geen blad voor de mond nemen, maar ook – vaak tegelijkertijd – interesse tonen en nieuwsgierig zijn. De leraren hebben soms verrassende kanten van de leerlingen gezien en ik ga met deze ervaring verder om meer van dergelijke projecten op poten te zetten!
Maike Lolkema is projectleider bij de School van Barmhartigheid, een spannend nieuw project in ontwikkeling. Meer weten over de School van Barmhartigheid? Of heb je een goed idee of wil je zelf met je organisatie of school meedoen? Neem dan contact op via mlolkema@stekdenhaag.nl.