Waardoor een beweging ontstaat die gaat stromen
Half 11 ’s avonds. Net klaar met vergaderen, dit keer in Bethel – waar in de kapel een doorlopende kerkdienst gaande is. Ik besef: Dit is waar het werkelijk gebeurt. Opvangen, klaar staan, waardoor een beweging ontstaat in samenleving en politiek.
Het wordt voor mij een nacht anders dan anders. Ik blijf namelijk in Bethel, eerst als kerkganger en dan als voorganger. In de nacht… hoe zou dat zijn? Een gastvrije coördinator helpt mij te landen. Eerst maar eens een kop koffie, wat rondkijken in de ontvangstruimte, gesprekjes met mensen die daar ook even zitten. Ik ben onder de indruk van wat ik allemaal zie aan organisatiedingen: roosters, briefjes, overdrachtsdocumenten, voldoende te eten en te drinken… En dat terwijl het allemaal zo snel en onverwacht is opgezet, net als al het andere: communicatieteksten en -lijnen, regelen van voorgangers, mensen die koken, boodschappen doen of andere hand- en spandiensten verrichten.
Als ik de kapel in ga, word ik meteen geraakt door wat er ligt, hangt en voelbaar is: liedbundels uit verschillende tradities, gedichten, tekeningen, brandende kaarsjes, mensen die in een sfeer van verbondenheid samenzijn.
Ik ga zitten en stroom in. Ruim 2 uur kan ik nog ‘gewoon kerkganger zijn’ en ‘afkijken’. Eerst wat onwennig doet iedere voorganger het op eigen wijze, wat maakt dat verschillende tradities in elkaar overvloeien. Heel even is het voor mij ook wat onwennig – de taal die klinkt als ik binnenkom is voor mij niet helemaal vertrouwd – maar al gauw voel ik me hier thuis. Vast omdat het de Eeuwige is die ons allen hier bijeen, zo verschillend als we zijn, verbindt rond de boodschap van Liefde, Vrede en Gerechtigheid. De oudste dochter van het gezin Tamrazyan leest een eigen gedicht voor – indrukwekkend, wat een godsvertrouwen spreek hieruit.
Bijna 2.00 uur… Zo meteen begint mijn blok van 4 uur voorgaan. Spannend, maar ook heel mooi om te doen. Ik heb het voorbereid, maar laat me ook leiden door wat is. In de stilte begin ik te zingen: “Hoe ver is de nacht, hoe ver?” – een lied van Huub Oosterhuis. En mensen voegen in, eerst zachtjes, dan iets zekerder. Onder het handjevol mensen dat er is blijkt iemand te zitten van het koor van de Haagse Dominicus, en zo wordt het tweestemmige zang.
De nacht duurt niet eens lang. Op het stilste moment zijn we met 3, maar al snel voegen er weer 4 mensen bij. We wisselen liederen, bijbel- en andere teksten, gebeden, ontsteken van kaarsen, stilte en zegenbede af met gesprek en spontaan ingebrachte muziek. Na zo’n 3 uur komen er twee studentes binnen die net komen van een borrel van een enigszins evangelische studentenvereniging. “Die krijg ik niet mee met Huub Oosterhuis.” gaat er meteen door mij heen. Dus ik gooi het roer om. We gaan in gesprek over wat ons beweegt hier te zijn, en ik vraag uit welke liederen zij inspiratie putten. “Zijn hier opwekkingsbundels?” vraagt er één. Ja, die heb ik zien liggen. het is niet ‘mijn’ repertoire, maar ik wil ruimte maken voor hun inbreng. Ik pak de bundels en nodig hen uit liederen te kiezen en voor te zingen. En we zingen allemaal mee, en praten tussendoor over waarom een lied iemand aanspreekt. Daartussen bidden we en steken kaarsjes aan. Ineens is het 6.00 uur. Ik ga – en zij blijven...
Ik eet en drink nog even wat en mijmer na. Wat was dit bijzonder. Zo verbonden met elkaar, met de mensen die er voor en na vieren, met de Eeuwige. Hier vloeien verschillende liturgische tradities in elkaar over, zitten mensen van ‘onkerkelijk geworden’ tot ‘traditioneel kerkelijk’ en alles daar tussenin als spontane en vloeiende kerkgemeenschap bijeen, soms zeker, soms tastend samen vierend. De aanleiding is schrijnend, maar dat dit kan, dat dit ís, is zo mooi. Ik verlaat Bethel in de voelbare wetenschap dat de kerkdienst doorgaat… Hoe het op de langere termijn verder zal gaan, zal de toekomst leren, maar al dit goede dat er tot nu toe is geweest is niet meer uit te wissen… Niet eens zo heel moe ga ik naar huis. Ik had dit niet willen missen.
Managementassistent Liesbeth Timmers ging voor in de doorlopende kerkdienst in buurt-en-kerkhuis Bethel. Door deze viering, die van 26 oktober 2018 tot en met 30 januari 2019 werd gehouden, werd kerkasiel verleend aan de familie Tamrazyan. Meer informatie is te vinden op: www.protestantsekerkdenhaag.nl/kerkasiel
Foto: Maarten Boersema